Thursday, November 27, 2008

ตัวกลั่นกรองทั้งสาม

ในสมัยกรีกโบราณ, Socrates(โสเครติสนักปรัชญากรีก)
ได้รับยกย่องให้เป็นมหาปราชญ์ และได้รับการยกย่องสรรเสริญเป็นอย่างสูง
วันหนึ่ง มีคนรู้จักบังเอิญพบกับนักปรัชญาผู้ยิ่งใหญ่ผู้นี้ และพูดขึ้นว่า

"คุณรู้อะไรไม๊? ผมได้ยินเรื่องเกี่ยวกับเพื่อนของคุณมาเรื่องนึง"
"ช้าก่อน..." โสเครติสตอบ
"ก่อนที่ท่านจะบอกข้า ข้าอยากที่จะให้ท่านผ่านการทดสอบสักเล็กน้อย
ข้าจะเรียกมันว่า บททดสอบกลั่นกรองสามชั้น"
"กลั่นกรองสามชั้น?"
"ถูกต้องแล้ว" โสเครติสกล่าวต่อไป
ก่อนที่ท่านจะเล่าให้ข้าฟังเกี่ยวกับเรื่องของเพื่อนของข้า
มันอาจจะเป็นการดี ที่จะใช้เวลาสักเล็กน้อย และการกลั่นกรองเรื่องที่ท่านจะพูด
และนั่นคือสาเหตุว่าทำไมข้าจึงเรียกมันว่า บททดสอบตัวกลั่นกรองสามชั้น

ตัวกลั่นกรองแรก คือ "ความจริง"
"ท่านแน่ใจจริงๆ หรือว่าสิ่งที่ท่านกำลังจะบอกข้านั้นเป็นเรื่องจริง?"
"เปล่าหรอก..." ชายผู้นั้นตอบ
"อันที่จริงข้าก็แค่ได้ยินเรื่องนี้มาเท่านั้นเอง แล้วก็..."
"เอาเถอะ เอาเถอะ ไม่เป็นไร" โสเครติสกล่าว
"ถ้าเช่นนั้นท่านก็ไม่รู้ว่าเรื่องที่ท่านรู้มาจริง หรือ เท็จ

คราวนี้ มาลองทดสอบตัวกลั่นกรองตัวที่สองกันดู
ตัวกลั่นกรองที่สอง คือ "ความดี"
"เรื่องที่ท่านกำลังจะบอกข้าเกี่ยวกับเพื่อนของท่าน เป็นเรื่องดี หรือไม่?"
"ไม่ เป็นเรื่องตรงกันข้าม..."
"ถ้าเช่นนั้น" โสเครติสกล่าวต่อ
"ท่านต้องการบอกข้าเกี่ยวกับเรื่องไม่ดีของเขา
แต่ท่านไม่แน่ใจว่ามันเป็นเรื่องจริงหรือไม่...
ไม่เป็นไร ยังไงเสียท่านอาจจะผ่านการทดสอบนี้ก็ได้
เพราะ ยังเหลือตัวกลั่นกรองอีกหนึ่ง :

ตัวกลั่นกรองสุดท้ายนี้คือ "ความมีประโยชน์"
"ท่านคิดว่าเรื่องที่ท่านกำลังจะบอกข้าเกี่ยวกับเพื่อนของข้านั้น
จะเป็นประโยชน์อะไรกับข้าหรือไม่?"
"ไม่รู้สิท่าน...คงจะไม่"

"อื่มมม" โสเครติสสรุป "ถ้าเรื่องที่ท่านจะบอกข้านั้น ไม่ใช่เรื่องจริง
ไม่ใช่เรื่องดี และ ไม่มีประโยชน์ เหตุใดท่านจึงอยากบอกข้าเล่า?"
และนี่เป็นสาเหตุที่ทำให้โสเครติสเป็นมหาปราชญ์
และได้รับการยกย่องเป็นอย่างสูง

ใช้ "ตัวกลั่นกรองทั้งสาม" ในแต่ละครั้ง
ที่ได้ยินเรื่องที่ไม่แน่นอนเกี่ยวกับเพื่อนผู้ใกล้ชิดและคนที่เรารัก
และสิ่งที่เกิดขึ้นในชีวิตประจำวัน..

No comments: